Bijgewerkt op 5 februari 2024 door Marvin
Overgewicht komt helaas veelvuldig voor in Nederland, bijna 50% van de Nederlanders heeft te kampen met overgewicht. Overgewicht, ook wel obesitas genaamd, kan gevaarlijk zijn en voor meerdere lichamelijke aandoeningen zorgen. Zo heb je met overgewicht kans op hartaandoeningen, hypertensie (hoge bloeddruk), type 2 diabetes, bepaalde kankersoorten, aandoeningen aan de galblaas en osteoartritis (kraakbeen slijting). Nu denken veel mensen dat ze te dik of te zwaar zijn, terwijl ze dit misschien helemaal niet zijn.
Maar hoe bepaal je nu eigenlijk wanneer je overgewicht hebt? Op welke manier kun jij berekenen of je te dik bent of juist een gezond gewicht hebt? Er zijn verschillende methoden om te meten of je te zwaar bent. Overgewicht berekenen staat centraal in mijn volgende artikel op Voeding-en-fitness.nl!
Overgewicht berekenen met deze methoden
Er zijn verschillende meetmethoden uitgevonden om het overwicht te kunnen meten om een indicatie van de lichamelijke gezondheid te krijgen. In het onderstaande stuk geef ik je een korte uitleg van de meting en bekijken we de belangrijkste voor- en nadelen van elke meting. We kijken hierbij naar de volgende 4 metingen:
- Som van het gewicht en de lichaamslengte (BMI)
- Middelomtrek
- Huidplooiwaarden voor de 4-puntsmeting
- De impedantiemeting
1. BMI berekenen
Allereerst kijken we naar de som van het gewicht en de lichaamslengte welke uiteindelijk het BMI geeft. De som is als volgt: gewicht (kg) / (lengte (m) )2. Vervolgens kan er worden gekeken in welke categorie de BMI valt. Tussen de 18,5 en 25 is vastgesteld als gezond gewicht. Onder de 18,5 geeft ondergewicht aan, boven de 25 geeft overgewicht aan en boven de 30 geeft obesitas aan.
BMI = gewicht (kg) / (lengte (m) )2
Een voordeel van deze manier van meten is dat het relatief simpel is. Bijna iedereen weet hoe lang hij of zij is en het gewicht is gemakkelijk te meten met een weegschaal. Een van de nadelen is dat een persoon per dag in gewicht kan verschillen, hierbij speelt vocht een grote rol. Daarnaast wordt er geen rekening gehouden met de lichaamssamenstelling van een persoon qua spiermassa of vetmassa. Ook kan een persoon met een BMI van 25,1 gezond zijn, maar heeft deze volgens de norm te kampen met overgewicht.
Persoonlijk ben ik geen fan van de Body Mass Index. Overgewicht berekenen op deze manier is niet nauwkeurig. Iemand met een hogere spiermassa weegt zwaarder dan iemand met relatief gezien minder spieren en dus een groter aandeel vet. Uit de BMI berekening zal naar voren komen dat degene met meer spiermassa overgewicht heeft, terwijl hij juist een zeer goede lichaamssamenstelling heeft.
Bijvoorbeeld: iemand van 180 cm met een gewicht van 85 kg en slechts 8% lichaamsvet zal een erg afgetraind lichaam hebben. Volgens de Body Mass Index berekening heeft hij echter overgewicht, gezien zijn BMI van 26,2!
Bereken hieronder jouw BMI!
2. Middelomtrek meten
De tweede methode is het meten van jouw middelomtrek. De persoon waarbij deze omtrek gemeten wordt gaat staan en trekt zijn of haar shirt uit. Vervolgens wordt er met een meetlint de buikomtrek gemeten onder de onderste rib en boven de bovenkant van het bekken.
Het cijfer in cm (centimeters) geeft de buikomtrek weer. Hierbij worden er voor vrouwen en mannen verschillende normen aangehouden: voor mannen geldt een gezonde buikomtrek tussen de 79 en de 94 cm en voor vrouwen tussen de 68 en de 80 cm.
Onder deze waarden geeft ondergewicht aan, boven deze waarden geeft overgewicht aan. Een voordeel van de buikomtrek meten is dat dit opnieuw een relatief makkelijke manier is om overgewicht te meten. Een nadeel is dat ook hier geen rekening gehouden wordt met lichaamssamenstelling van een persoon qua vet en spiermassa net zoals bij de BMI berekening. Overgewicht berekenen door enkel het meten van je middelomtrek geeft dus slechts een indicatie.
Middelomtrek voor mannen
- Ondergewicht = minder dan 79 centimeter
- Gezond gewicht = tussen de 79 en 94 centimeter
- Overgewicht = meer dan 94 centimeter
Middelomtrek voor vrouwen
- Ondergewicht = minder 68 centimeter
- Gezond gewicht = tussen de 68 en 80 centimeter
- Overgewicht = meer dan 80 centimeter
3. Huidplooimeting
De derde methode is de huidplooimeting, welke je op 4 verschillende punt laat afnemen (kan ook op meer of minder plaatsen). Hier wordt met een speciale tang de afstand van de huid gemeten op de volgende punten: bij de biceps, bij de triceps, op de onderste hoek van het schouderblad en bij de bekken. Deze waarden worden bij elkaar op geteld en middels een tabel kan het vetpercentage berekend worden.
Voor vrouwen tussen de 20 en 39 jaar geldt dat tussen de 21 en 32% vet gezond is, voor mannen van 20 tot 39 jaar is deze norm tussen de 8 en 20% Een voordeel van deze manier van meten is dat dit een vrij nauwkeurige manier is. Het vetpercentage geeft duidelijk aan of iemand te veel vet of juist te weinig vet heeft. Een nadeel van deze meting is dat je goed moet weten op welke punten je exact moet meten. Als diegene die de metingen uitvoert te veel of te weinig huid meet, wordt de uitkomst vrij snel afwijkend.
Persoonlijk vind ik de huidplooimeting de beste manier, mits deze wordt uitgevoerd door iemand die hier ervaring in heeft. Overgewicht berekenen door middel van een huidplooimeter heeft als grote voordeel dat er gekeken wordt naar de verdeling tussen vet en spiermassa en niet enkel naar een verhouding tussen lengte en gewicht.
Er zijn verschillende rekenmethoden en formules die gebruikt kunnen worden bij het uitvoeren van een huidplooimeting. Zo kennen we de Jackson / Pollock methode en bijvoorbeeld de Durnin / Womersley methode. Wil jij je vetpercentage meten door middel van een huidplooimeting? In deze blog kun je de vetpercentage calculator gebruiken om, na jouw meting, het vetpercentage te berekenen!
Huidplooimeting is de meest betrouwbare manier!
4. Impedantiemeting / elektronische weegschaal
Als laatste methode voor het bepalen van overgewicht of een gezond gewicht is er de impedantiemeting. Bij deze meting wordt er gebruik gemaakt van een speciale weegschaal. Als een persoon op deze weegschaal staat wordt er via zijn ene voet een klein wisselstroompje door het lichaam gevoerd die via het andere voet weer terug komt.
Deze meet vervolgens de weerstand van het lichaam. Meer weerstand in het lichaam geeft een hogere vetmassa weer. Vervolgens geeft de weegschaal het gewicht, het vetpercentage en de vetvrije massa aan. Een luxere uitvoering geeft ook nog het vochtpercentage weer. Het vetpercentage geeft aan of iemand te veel vet heeft (zie de waardes bij het stukje van de huidplooimeting) en daardoor aan vetzucht lijdt. Een voordeel van deze methode is dat dit een vrij simpele methode is om het vetpercentage te meten.
Een nadeel van deze methode is dat het vrij onbetrouwbaar lijkt. Een machine kan fouten maken en niemand die hem daar op controleert. Daarnaast worden de gegevens van de persoon vergeleken met ingevoerde databases om vervolgens een eigen uitkomst te geven. Maar dit komt ook vrij onbetrouwbaar over.
Overgewicht berekenen door middel van deze impedantiemeting kan dus onbetrouwbaar zijn. Wel kun je zo’n speciale weegschaal gebruiken om je voortgang bij te houden. Stel je probeert vet te verliezen en je eerste meting geeft een vetpercentage van 18% aan.
Hoewel dit misschien niet klopt, kan je wel na verloop van tijd deze zelfde weegschaal gebruiken om de voortgang te bekijken. Komt er nu 14% uit, dan weet je dat je vet kwijt bent geraakt. Een dergelijke weegschaal is misschien niet accuraat, maar blijft wel nauwkeurig in zijn mate van betrouwbaarheid. De afwijking zal dus bij iedere meting ongeveer gelijk zijn.
Overgewicht berekenen methodes
Elk van de bovenstaande 4 metingen geeft aan of een persoon overgewicht heeft of juist niet. De ene methode is betrouwbaarder dan de ander. De meest betrouwbare methode is naar mijn mening de methode van de huidplooimeting. Er moet dan echter wel een gespecialiseerd of ervaren persoon de metingen uitvoeren. Alle andere manieren voor het bepalen van overgewicht kunnen bruikbaar zijn als indicatie, maar zijn in mijn ogen niet de leidende manier voor het vaststellen of jij te dik bent of juist een gezond gewicht hebt!
Op welke manier houd jij bij of je een gezond gewicht hebt?
- Vegetarische noedelsoep met tofu - 25 april 2017
- Aspartaam kankerverwekker of onschuldige smaakmaker? - 11 april 2017
- Alcohol en onze gezondheid - 14 maart 2017