• xxl nutrition banner

Omega 3: wat is het en waarom is omega 3 belangrijk voor je gezondheid

Bijgewerkt op 8 oktober 2024 door Marvin

In een gezond eetpatroon moet je voldoende gezonde vetten binnen krijgen. Omega 3-vetzuren behoren tot de meest gezonde vetten, de meervoudig onverzadigde vetzuren. Hieronder vallen alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Die laatste 2 behoren tot de visvetzuren. Omega 3 heeft een belangrijke invloed op je gezondheid en je lichamelijke prestaties.

wat is omega 3

In dit artikel ga ik je precies vertellen wat Omega 3 vetzuren voor je lichaam doen, hoeveel je dagelijks nodig hebt en in welke producten veel Omega 3 zit.

In het kort:
De omega 3 vetzuren ALA, EPA en DHA ondersteunen onder andere je hart en hersenen, dragen bij aan een gezonde huid en verminderen ontstekingen in je lichaam. Je haalt omega 3 uit producten zoals vette vis, noten en zaden. Lust je geen vis, dan kun je een omega 3 supplement nemen zoals visolie of algenolie.

Wat is omega 3?

Omega 3 is een type vetzuur dat essentieel is voor onze gezondheid, maar dat ons lichaam niet zelf kan aanmaken. Dit betekent dat we omega 3 uit onze voeding moeten halen. Omega 3-vetzuren bestaan in verschillende vormen, waarvan de drie belangrijkste zijn:

  • ALA (alfa-linoleenzuur)

    Dit is een plantaardig omega 3-vetzuur, te vinden in onder andere lijnzaad, chiazaad en walnoten.

  • EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur)

    Deze komen voornamelijk voor in vette vis zoals zalm, makreel en sardines, en zijn de meest bioactieve vormen van omega 3.

Soorten omega 3: ALA, EPA en DHA

Er zijn verschillende soorten vetten, zoals enkelvoudig onverzadigde vetten en meervoudig onverzadigde vetten. Onder deze laatste vallen de omega 3 vetzuren. Ook hier kunnen we weer onderscheid maken tussen verschillende typen vetzuren. Dit zijn ALA, EPA en DHA.

ALA (alfa-linoleenzuur)

ALA is een plantaardig omega 3-vetzuur dat vooral voorkomt in zaden, noten en plantaardige oliën. Het is essentieel omdat het lichaam het niet zelf kan aanmaken. ALA kan in beperkte mate worden omgezet naar EPA en DHA, maar is minder biologisch actief dan deze twee.

EPA (eicosapentaeenzuur)

EPA is een omega 3-vetzuur dat vooral in vette vis voorkomt. Het is bekend om zijn krachtige ontstekingsremmende eigenschappen en speelt een rol in het ondersteunen van hart- en vaatgezondheid. EPA helpt ook bij het verminderen van symptomen van depressie en het reguleren van ontstekingen in het lichaam.

DHA (docosahexaeenzuur)

DHA is een belangrijke bouwsteen van onze hersenen, ogen en celmembranen. Het komt vooral voor in vette vis en algen. DHA ondersteunt cognitieve functies, zoals geheugen en leervermogen, en is belangrijk voor een gezonde hersenontwikkeling, vooral bij baby’s en kinderen. Het heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen.

Hoe werkt omega 3 in je lichaam?

Omega 3 is betrokken bij diverse processen in het lichaam. Een van de belangrijkste functies is het verminderen van ontstekingen, wat kan helpen bij het voorkomen van chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en artritis. Het vetzuur is ook nodig voor de hersenfunctie, aangezien het helpt bij het opbouwen van celmembranen in de hersenen. Dit kan je concentratie en geheugen verbeteren.

Daarnaast ondersteunt omega 3 de gezondheid van het hart door de bloeddruk te verlagen, de bloedvaten gezond te houden en het cholesterolgehalte in balans te brengen. Door de ontstekingsremmende werking speelt het ook een belangrijke rol in het immuunsysteem.

Gezondheidsvoordelen omega 3 vetzuren

Omega 3 vetzuren hebben een aantal belangrijke gezondheidsvoordelen:

  • Hartgezondheid: Omega 3 kan helpen bij het verlagen van het risico op hart- en vaatziekten door het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de bloedcirculatie.
  • Hersengezondheid: Dit vetzuur speelt een rol in de hersenontwikkeling en het behoud van cognitieve functies. Het wordt vaak geassocieerd met een verminderde kans op depressie, angst en zelfs neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer.
  • Gewrichtsgezondheid: Mensen met reumatoïde artritis en andere ontstekingsziekten kunnen baat hebben bij omega 3 door de ontstekingsremmende werking op de gewrichten.
  • Huid en ogen: Omega 3 kan ook bijdragen aan een gezonde huid en ogen, omdat het helpt bij het behoud van vocht in huidcellen en het voorkomen van uitdroging.

Hoeveel omega 3 heb je nodig?

Nu je weet hoe belangrijk omega 3 is, vraag je je waarschijnlijk af: hoeveel heb ik nodig? De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid omega 3 kan variëren, afhankelijk van je leeftijd en gezondheidstoestand. Over het algemeen wordt aangeraden om ongeveer 250 tot 500 milligram gecombineerde EPA en DHA per dag binnen te krijgen. Dit komt neer op ongeveer twee porties vette vis per week.

Voor zwangere vrouwen of mensen met bepaalde gezondheidsproblemen kunnen hogere hoeveelheden gunstig zijn. Aan de andere kant, te veel omega 3 kan bloedingen veroorzaken bij mensen die bloedverdunners gebruiken, dus overleg altijd met een deskundige als je overweegt je inname drastisch te verhogen.

Advies per dag
ALA1% van de totale calorieën
EPA & DHA250 – 500 mg
Zwangere vrouwenDagelijks supplement met 250 – 450 mg DHA
Hart- en vaatziekten2x per week vette vis
Bij bloedverdunnersMinder dan 1 gram

Dit advies wordt door Het Voedingscentrum in Nederland gegeven. Steeds meer onderzoeken tonen echter aan dat een hogere dosering nodig is om volledig te profiteren van de voordelen van omega 3. Een dosering van 1500 mg EPA en DHA zou ‘beter’ zijn, omdat 250 mg per dag een te lage dosis is.

Omega 3 zelftest

Benieuwd of jij genoeg gezonde visvetzuren in je bloed hebt? Je kunt dit nu eenvoudig zelf testen met de BalanceTest van Zinzino. De Zinzino BalanceTest is een eenvoudige zelftest waarbij je met een paar druppels bloed de verhouding tussen omega 6- en omega 3-vetzuren in je lichaam meet. De test analyseert 11 vetzuren, waaronder EPA en DHA, en biedt inzicht in je Omega-6:3-ratio.

Op basis van deze resultaten krijg je gepersonaliseerde aanbevelingen om je omega-balans te verbeteren, wat kan bijdragen aan betere gezondheid. De test is snel en kan thuis worden uitgevoerd​. Je stuurt je test vervolgens op naar hun professionele laboratorium waar alle vetzuren in je bloed worden geanalyseerd.

Uniek is dat de BalanceTest ook de vloeibaarheid van het celmembraan meet. Hoe verzadigder de vetten in een membraan zijn, hoe steviger dat membraan is. Omgekeerd geldt dat hoe meer meervoudig onverzadigd de vetten in een membraan zijn, hoe vloeibaarder dat membraan is. De samenstelling en structuur van celmembranen is van belang voor de gezondheid van de cellen en dus van het lichaam.

zinzino balancetest

De Zinzino BalanceTest is een eenvoudige zelftest waarbij je met een druppel bloed de verhouding tussen omega 6- en omega 3-vetzuren in je lichaam meet. De test analyseert 11 vetzuren, waaronder EPA en DHA.

Direct de laagste prijs
zinzino.com (€129)

Hebben sporters meer omega 3 vetten nodig?

Sport je veel? Dan kan het verstandig zijn om meer omega 3 binnen te krijgen. Deze vetzuren helpen namelijk bij het verminderen van ontstekingen en spierpijn na intensieve trainingen. Ook ondersteunen ALA, EPA en DHA het herstel van je spieren en de doorbloeding.

Hoewel er geen specifieke aanbeveling is voor sporters, kan een hogere inname van omega 3 bijdragen aan sneller herstel en optimale prestaties. Je kunt er dus voor kiezen om vaker vette vis zoals zalm, tonijn en makreel te eten. Het is ook prima om visolie capsules of algenolie capsules te slikken als toevoeging.

Tip: lees hier meer over omega 3 voor sporters.

omega 3 vetzuren

Symptomen omega 3 tekort

  • Droge huid (schilfering, roodheid, eczeem of acné)
  • Droge en geïrriteerde ogen
  • Concentratieproblemen
  • Verminderd geheugen
  • Depressieve gevoelens
  • Gewrichtspijn
  • Hoger risico op hart- en vaatziekten

Waar zit veel omega 3 in?

Wil jij voldoende omega 3 vetzuren uit je eten halen? De volgende voedingsmiddelen zijn goede bronnen van ALA, EPA of DHA.

  • Vette vis: Zalm, makreel, sardines en haring zijn uitstekende bronnen van EPA en DHA.
  • Plantaardige oliën: Lijnzaadolie en chiazaadolie zijn goede bronnen van ALA, vooral voor vegetariërs en veganisten.
  • Noten en zaden: Walnoten, chiazaad en lijnzaad bevatten ook aanzienlijke hoeveelheden ALA.
  • Groene bladgroenten: Hoewel in kleinere hoeveelheden, kunnen groenten zoals spinazie en boerenkool bijdragen aan je dagelijkse omega 3-inname.

In de tabel hieronder zie je 10 producten met veel omega 3:

VoedingsmiddelOmega-3 per portie (mg)
Zalm (gekookt, 100g)2260
Makreel (gekookt, 100g)4100
Haring (gekookt, 100g)2010
Lijnzaad (1 eetlepel)2338
Walnoten (30g)2542
Chiazaad (1 eetlepel)4915
Sardines (geblikt, 100g)1480
Tonijn (vers, 100g)1600
Sojabonen (gekookt, 100g)1240
Ansjovis (geblikt, 50g)951

Visolie of algenolie supplementen

Lust je geen vis of eet je geen dierlijke producten? Dan kun je visolie of algenolie supplementen gebruiken om toch aan je dagelijkse behoefte te komen.

Visolie is een populaire keuze voor veel mensen die niet genoeg vette vis eten. Het is rijk aan EPA en DHA, wat belangrijk is voor het hart, de hersenen en het verminderen van ontstekingen.

Algenolie is een plantaardig alternatief en bevat ook EPA en DHA. Dit maakt het ideaal voor vegetariërs en veganisten, of voor mensen die geen vis willen of kunnen eten. Beide supplementen zijn effectief, maar algenolie wordt vaak beschouwd als duurzamer en vriendelijker voor het milieu.

Omega 3 en omega 6: wat is het verschil?

Een veelgestelde vraag is: wat is het verschil tussen omega 3 en omega 6? Beide zijn essentiële vetzuren, maar ze hebben verschillende functies. Omega 6, dat voornamelijk in plantaardige oliën voorkomt, heeft een meer pro-inflammatoire werking, terwijl omega 3 ontstekingsremmend werkt.

Hoewel we zowel omega 3 als omega 6 nodig hebben, is het belangrijk om een gezonde balans tussen deze twee te behouden. In het moderne (Westerse) eetpatroon krijgen veel mensen te veel omega 6 binnen, wat ontstekingen in het lichaam kan bevorderen. Het verhogen van je omega 3-inname helpt deze balans te herstellen.

Beste kwaliteit Omega 3

Bekijk hier Omega-3 olie van de hoogste kwaliteit. Rijk aan EPA + DHA en met een frisse smaak!

Veelgestelde vragen over omega 3 vetten

✅ Kan ik te veel omega 3 binnenkrijgen?

Ja, hoewel het zeldzaam is, kan een te hoge inname van omega 3 (vooral uit supplementen) het risico op bloedingen verhogen. Het is altijd verstandig om binnen de aanbevolen hoeveelheden te blijven.

✅ Wat gebeurt er als ik niet genoeg omega 3 eet?

Een tekort aan omega 3 kan leiden tot verschillende problemen, zoals verminderde hersenfunctie, droge huid, depressie en verhoogde ontstekingen in het lichaam.

✅ Zijn supplementen even effectief als voeding?

Supplementen kunnen een handige manier zijn om je omega 3-inname aan te vullen, vooral als je niet genoeg vis eet. Echter, het is altijd beter om voedingsstoffen zoveel mogelijk uit natuurlijke bronnen te halen.

✅ Wat doet omega 3 met je lichaam?

Omega 3 ondersteunt hartgezondheid, hersenfunctie, en vermindert ontstekingen. Het helpt bij het verlagen van triglyceriden, verbetert concentratie en geheugen, en vermindert het risico op chronische ziekten. Daarnaast draagt het bij aan gezonde gewrichten, een betere huid, en ondersteunt het de ooggezondheid.

Volg Marvin
Meer handige fitness tips
Omega 3 belangrijk voor sporters?
omega 3 belangrijk

Een gezond eetpatroon bestaat uit een goede verdeling tussen eiwitten, koolhydraten en vetten. Hoewel veel mensen nog steeds onterecht bang zijn voor vet, is het Lees blog

Vetten: wat doet vet in je lichaam?
vetten slecht voor je?

Over vet bestaan nogal wat misverstanden. Om me heen hoor ik vaak mensen zeggen dat ze geen vet meer gaan eten als ze willen afvallen. Lees blog

Transvetten: wat zijn het en hoe ongezond is transvet?
wat zijn transvetten

We onderscheiden verschillende soorten vet, zoals verzadigd vet, onverzadigd vet en dus transvet. Transvetten vind je in producten als roomboter, kaas, frituurvet en fastfood. Over Lees blog

Macro’s berekenen: hoeveel eiwitten, koolhydraten en vetten per dag nodig?
voedingsadvies harderwijk

Ben jij bewust bezig met sporten en wil je jouw eetpatroon optimaliseren? Dan is het belangrijk om meer focus te leggen op je macronutriënten. Macro's Lees blog

Marvin Grouw

In 2014 ben ik afgestudeerd als Sportmanager aan Hogeschool Windesheim Zwolle. Daarna heb ik mij verder gespecialiseerd tot Voedingsadviseur en Personal Trainer. Sindsdien ben ik werkzaam voor diverse sportscholen in Harderwijk en schrijf ik content voor platformen als XXL Nutrition en Fit Meals. Ik heb Voeding-en-fitness.nl opgericht om mijn waardevolle kennis en ervaringen te delen over krachttraining, voeding en supplementen. Zo help ik jou graag bij het bereiken van je (sportieve) doelen. Ik help al ruim 10 jaar sporters met online personal training en voedingsadvies op maat. Lees hier meer over Marvin!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *