Bijgewerkt op 3 maart 2023 door Marvin
Er wordt een hoop gezegd en geschreven over suiker en de discussies laaien soms hoog op. Worden we dik van suiker (snelle koolhydraten) en moeten we geraffineerde sachariden zoveel mogelijk schrappen uit ons eetpatroon? Of valt dit allemaal wel mee en is ‘suikervrij’ eten een hype waar we ons te veel in laten meeslepen?
Allereerst is het belangrijk om te weten dat ons lichaam suikers nodig heeft. Voor degenen die toch hun suiker-inname zoveel mogelijk willen beperken zijn er veel verschillende zoetstoffen en andere natuurlijke suikervervangers. In dit artikel geef ik je 9 alternatieven voor suiker en bespreek ik of dit soort vervangende producten wel echt gezonder voor je zijn!
De functie van suikers in ons lichaam
Sachariden (koolhydraten) hebben als belangrijkste functie het leveren van energie. Suiker is een snelle bron van energie. Producten die rijk zijn aan suikers leveren hebben een snelle afgifte van energie. De energie is op korte termijn bruikbaar voor het lichaam, maar die piek neemt daarna ook snel weer af. Koolhydraten die uit meervoudige suikers bestaan, zoals volkorenproducten, geven ons lichaam ook energie maar op een meer geleidelijke wijze. De piek is minder stijl en de energie afgifte duurt langer.
Gedurende de dag moet de voorkeur worden gegeven aan meervoudige koolhydraten, maar na een intensieve workout heeft je lichaam snelle suikers nodig om de glycogeen voorraad weer aan te vullen. Deze voorraad bevindt zich voornamelijk in onze spieren en lever.
Naast de functie als leverancier van energie hebben sachariden ook de volgende functies:
- Het in stand houden van de water- en electrolytenhuishouding.
- Tegengaan van de afbraak van eiwitten.
- Ondersteunen van het afweersysteem.
- Bescherming van botten en bindweefsels.
9 alternatieven voor suiker
Een teveel aan suiker kan leiden tot overgewicht en andere ziekten, zoals diabetes. Al moet ik hierbij wel zeggen dat suiker zelf niet zorgt voor overgewicht en de bijkomende gezondheidsnadelen. Een calorie-surplus (meer eten dan je lichaam nodig heeft) zorgt hier voor. Tegenwoordig zijn er veel alternatieven voor suiker verkrijgbaar. Maar welke natuurlijke zoetstoffen kun je kiezen. Ik geef je hieronder een korte beschrijving van ‘natuurlijke’ zoetmakers als stevia, agave- en dadelstroop.
Tip: hier kun je jouw dagelijkse caloriebehoefte berekenen.
Kristalsuiker
We beginnen met de meest bekende en gebruikte variant, kristalsuiker. Deze ‘gewone’ suiker wordt gewonnen uit suikerbieten en bevat het koolhydraat sacharose (sucrose). Dit is een combinatie van glucose en fructose. Dit de suiker die je door de koffie of thee mengt en gebruikt bij het bakken van cake.
Ahornsiroop
Ahornsiroop wordt gewonnen uit de esdoorn. Door het aftappen van suikerhoudende sap uit deze boom wordt ahornsiroop gemaakt. Men onderscheidt 3 klassen, A – B – C, waarbij klasse A de lichtere kleur en smaak biedt. Om 1 liter ahornsiroop te produceren is zo’n 30 tot 40 liter spa nodig. Deze suikervervanger is lekker over de pannenkoeken. Zoals deze American Protein Pancakes of deze Oreo Protein Pancakes.
Agavesiroop
Agavesiroop is één van de populairste alternatieven voor suiker van dit moment. Het wordt gewonnen uit de nectar van de agaveplant. Deze plant groeit in woestijngebieden in Mexico. Hoe donkerder gekleurd de siroop is, des te voller de smaak is. Agavesiroop bevat veel fructose en is zoeter dan suiker. Wordt vooral gemengd door yoghurt en muesli.
Honing
Honing is een zoetstof dat al vele eeuwen gebruikt wordt en deze is verkrijgbaar in veel verschillende soorten en varianten. Het verschil in honing soorten ontstaat door de verschillende bloemen die bijen kunnen gebruiken. Honing wordt vaak door verse muntthee gemend.
Kokosbloesemsuiker
Kokosbloesemsuiker is tegenwoordig erg populair bij mensen die gezonde recepten voor taarten, koeken en cakes maken. Kokosbloesemsuiker komt uit de bloem die bloeit voordat er een kokosnoot groeit. Het bijzondere aan kokosbloesemsuiker is dat deze een lichte karamelsmaak heeft. Met een gemiddelde prijs van €23,- per kilo is het wel één van de duurdere alternatieven voor suiker.
Dadelstroop
Dadelstroop wordt gemaakt van dadels. Ontpitte dadels worden ook vaak gebruikt tijdens het bakken van gezondere taarten en cakes. Dadels bestaan voor 60% uit suikers. De smaak van dadelstroop is niet zo zoet en je blijft de authentieke dadelsmaak proeven. Dadelstroop is vooral populair als sladressing of als saus voor over ijs.
Bekijk ook dit lekkere recept voor een gezonde dadeltaart.
Speltstroop
Naast speltbrood kun je tegenwoordig ook speltstroop gebruiken als suikervervanger. Deze stroop is zoet, lichtbruin en heeft een karakteristieke speltsmaak. Speltstroop wordt gemaakt met gebruik van enzymen die het zetmeel uit graan afbreken tot suikers. Deze stroop van spelt kun je gebruiken bij muesli of cruesli.
Oerzoet
Oerzoet is misschien de minst bekende uit deze lijst met alternatieven voor suiker. Het is een rietsuiker die minder is bewerkt en daardoor rijker is aan mineralen. Oerzoet heeft een kruidige en licht zoute smaak. Je kunt het goed gebruiken bij het bakken van koekjes en speculaas.
Palmsuiker
Palmsuiker is afkomstig van tropische palmbomen zoals de dadelpalm en arengapalm. Volgens producenten is het een superfood met veel gezondheidsvoordelen, maar de samenstelling lijkt bijzonder veel op die van ons ‘normale’ kristalsuiker. Palmsuiker wordt voornamelijk gebruikt in yoghurt en smoothies.
Stevia
Stevia heeft het afgelopen jaar een grote opmars gemaakt. Stevia is een zoetstof die geen suikers bevat en daardoor niet de nadelen heeft die andere alternatieven voor suiker in dit lijstje wel hebben. Het wordt gewonnen uit de steviaplant en is zo’n 200 – 300 keer zoeter dan suiker. Het heeft een bittere smaak. Producten als Coca-Cola Life zijn gezoet met stevia.
Alternatieven gezonder dan suiker?
Zijn deze alternatieven voor suiker nu echt gezonder dan kristalsuiker? Ondanks dat er individuele verschillen bestaan tussen deze suikervervangers, bijvoorbeeld in de verdeling tussen glucose en fructose, maakt het voor onze gezondheid weinig uit of je thee met suiker of honing of palmsuiker neemt.
Ze bevatten namelijk allemaal de basisbestanddelen die we ook in ‘gewone’ suiker vinden en daardoor is een gematigde consumptie van deze suikers wenselijk. Wel bevat honing bijvoorbeeld meer vitaminen en mineralen dan kristalsuiker, maar dan praten we echter over minimale hoeveelheden.
Een genoemde reden waarom deze zoetstoffen gezonder dan suiker zouden zijn is dat ze een lagere glycemische index hebben en daarom een minder snelle stijging van de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Dit is echter maar de vraag. Het verschil in GI zal klein zijn vanwege de nagenoeg identieke samenstellingen. Wist jij trouwens dat de glychemische index van aardappelen en volkorenbrood hoger is dan dat van kristalsuiker?
Tot slot claimen de producenten dat deze alternatieven voor suiker gezonder zijn omdat het ‘natuurlijke producten’ zijn. Ze hebben inderdaad een natuurlijk imago, maar kristalsuiker wordt ook gewoon gewonnen uit suikerbieten. In dit opzicht is onze normale suiker dus ook een natuurlijk product.
Totale suikerinname verlagen
In mijn ogen is het belangrijk om de totale consumptie van suiker te verminderen en hierbij is het niet nodig om perse exotische en vaak duurdere suikervervangers te gebruiken. Het gevaar van deze vervangers schuilt in het feit dat je denkt dat je hier dan meer van kunt / mag gebruiken, waardoor je alsnog teveel suikers binnenkrijgt.
Veel claims van producenten over een gezonder imago zijn puur marketingtechnisch. Geef de voorkeur aan complexe koolhydraten en neem bijvoorbeeld enkel snelle suikers tijdens of vlak na het sporten.
- Crazy Nutrition Mass Gainer review & ervaring 2024 - 29 oktober 2024
- Wat is ongezonder: pizza of patat? - 20 oktober 2024
- Omega 3: wat is het en waarom is omega 3 belangrijk voor je gezondheid - 3 oktober 2024