Bijgewerkt op 5 maart 2020 door Marvin
Wit, bruin, meergranen, mais of volkoren brood, welke kun je nou het beste eten? Veel mensen blijven hangen bij de gedachte: ‘hoe bruiner hoe gezonder’. Deze stelling is echter niet helemaal waar. Maar wat is nu echt de gezondste optie en hoe komt dit? In dit artikel gaan we dieper in op het onderscheid tussen de verschillende soorten graanproducten zoals brood, pasta en rijst. Hierin kijken we naar de verschillen tussen volkoren of witte graanproducten. Na het lezen van dit artikel op Voeding-en-fitness.nl weet jij precies welke voedingsmiddelen jij voortaan het best kun kiezen!
De graankorrel
De graankorrel (zie afbeelding hiernaast) is een kleine korrel die bestaat uit 3 onderdelen. De meelkern zit in het middel van de korrel, daaronder bevindt zich de kiem. Om het geheel heen zit de zemel ofwel de vlies. De zemel en de kiem bevatten de meeste voedingstoffen zoals vezels, vitamines en mineralen van de graankorrel (lees hier waarom vitamines en mineralen belangrijk voor je zijn). Ook de kern bevat wat voedingstoffen maar minder dan de vlies en de kiem.
Voedingstoffen in volkoren en wit
Volkoren producten bevatten, zoals de naam al zegt, volle koren. Dat betekent dat de hele graankorrel wordt gebruik voor het product. Bij witte graanproducten wordt enkel de kern van de graankorrel gebruikt, deze wordt vermalen tot bloem. Aangezien in de vlies en de kiem de meeste voedingstoffen zitten, bevatten volkoren producten meer van deze voedingstoffen dan witte graanproducten. De voedingsstoffen, met name vitamines, mineralen en voedingsvezels, heb je nodig in het dagelijks leven om het lichaam goed en gezond te laten functioneren. Bij het kiezen tussen volkoren of witte graanproducten is het gehalte aan voedingsstoffen dus een belangrijke factor!
Welk brood is het best?
Brood komt in Nederland voor in verschillende vormen. De meest bekende zijn toch wel wit, bruin en volkoren. Het volkorenbrood is gemaakt van 100% volkorenmeel, anders mag het de naam volkoren niet dragen. Bruin- of tarwebrood is gemaakt van een mengsel van tarwebloem en tarwevolkorenmeel. Meergranenbrood wordt gemaakt van meerdere graansoorten, deze kan gemaakt zijn van volkorenmeel maar is dat lang niet altijd. Op het etiket staat aangegeven of het meergranenbrood volkorenmeel bevat of niet.
Vaak wordt er gedacht dat bruiner brood beter voor je is dan wit brood. De kleur zegt echter vrij weinig over het brood. Er wordt in de voedingsindustrie soms moutextract of gekaramelliseerde suiker aan het brood toegevoegd op het donkerder te maken. Ondanks de donkere kleur bevat het brood dan toch maar weinig extra voedingsstoffen.
Vezels
De hoeveelheid vezels per soort brood verschilt relatief veel. Zo bevat 100 gram witbrood (slechts) 2,5 gram voedingsvezel. Bruinbrood bevat per 100 gram gemiddeld 5 gram vezels. Volkoren tarwebrood bevat daarentegen per 100 gram 6,5 gram voedingsvezels.
De gezondste keuze qua brood is dan toch het volkorenbrood. Vind je dit echt niet lekker, dan is het aan te raden om te kiezen voor bruinbrood omdat dit nog voor een deel uit volkorenmeel bestaat.
Welke pasta is het best?
Ook pasta komt voor in zowel volkoren als witte pasta. Toch wordt er nog te vaak gekozen voor de witte variant. De volkoren pasta is voor minimaal 50% gemaakt van volkorenmeel. De witte pasta is daarentegen gemaakt van tarwebloem. En zoals we inmiddels weten bevat tarwebloem een stuk minder voedingstoffen dan volkorenmeel. Dus ook qua pasta is het aan te raden om te kiezen voor de volkoren variant.
Welke rijst is het best?
Bij rijst denk je misschien niet snel aan het woord volkoren. Echter is zilvervliesrijst hetzelfde principe als volkoren. Bij de normale witte rijst die wij in Nederland vaak eten, is de rijstkorrel volledig ontdaan van zijn vlies. De zilvervliesrijst bevat deze vlies nog wel, en net als bij een graankorrel zitten de meeste voedingsstoffen in de vlies. Ook hier kun je dus het beste kiezen voor de volkorenvariant, namelijk de zilvervliesrijst.
Verzadiging
Wat is het verschil tussen volkoren of witte graanproducten als we kijken naar de mate van verzadiging? Witte graanproducten zijn door het ontdoen van de vlies en kiem al verder verwerkt dan volkorenproducten. Witte graanproducten worden daardoor sneller afgebroken tijdens de spijsvertering dan de volkorenproducten. Doordat de volkoren graanproducten er langer over doen om afgebroken te worden in het lichaam, zorgt dit voor een langer verzadigd gevoel. Een volkoren boterham kan er dus voor zorgen dat je langer vol zit dan wanneer je een witte boterham eet. Dit kan handig zijn wanneer je een voedingsschema voor afvallen volgt. Wanneer je minder trek hebt zal je ook minder geneigd zijn om te snoepen.
Kies je voor volkoren of witte graanproducten?
Wanneer je moet kiezen tussen volkoren of witte graanproducten kun je volgende aanhouden; De kleur van brood zegt niets over hoe gezond deze is. Producten kunnen namelijk bruin gemaakt worden door moutextract of gekaramelliseerde suiker. Voor zowel brood, rijst als pasta geldt hetzelfde: de volkoren variant bevat meer voedingstoffen dan de witte variant. De gezondste keuze is dus om volkoren graanproducten te eten in plaats van de witte of samengestelde (meergranen) voedingsmiddelen.
In dit artikel over volkoren of witte graanproducten zijn we nog niet dieper in gegaan op de Glycemische Index (GI). Dit zullen we in een vervolg artikel doen!
- RECEPT: Vegetarische noedelsoep met tofu - 25 april 2017
- Aspartaam kankerverwekker of onschuldige smaakmaker? - 11 april 2017
- Alcohol en onze gezondheid - 14 maart 2017
Bronnen
- Voedingscentrum. (z.j.). Brood. http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/brood.aspx
- Voedingscentrum. (z.j.). Volkoren. http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/volkoren.aspx
Tegenwoordig stappen steeds meer mensen over op het consumeren van zogenaamde superfoods. Deze gezonde voedingswaren, zoals Gojibessen, Tarwegras en Chiazaad, worden ook wel powerfoods genoemd. Lees blog
Inspiratie nodig voor een gezonde maaltijd? Op Voeding-en-fitness.nl vind je elke week een nieuw lekker en gezond recept. Het eerste Recept van de Week is Lees blog
Vis is goed voor je! Vis bevat namelijk gezonde vetten en de broodnodige eiwitten. Bovendien is een goed bereid stukje vis erg lekker! Ben jij Lees blog
Zin in een lekker tussendoortje, maar geen idee wat je nu weer moet eten? Probeer eens deze gezonde aardbeiensmoothie met magere melk en magere yoghurt. Lees blog
